Słowacy gotują, my kopiujemy ( przepisy dań słowackich). Kulinarna podróż, czyli co zjeść na Słowacji

Stare przysłowie mówi, że je się po to, aby żyć. Dobrze przy okazji żyć ze smakiem, a tego Słowakom odmówić nie można. Słowacja słynie przede wszystkim z bryndzowych haluszków i wyprażanego sera, ale czy tylko to znajduje się w kartach dań barów i restauracji? Przyglądamy się bliżej, oceniamy słowackie dania, polecamy i... co więcej - podpowiadamy, jak przygotować je w domu!

Pikantnie i serowo.Tak opisałabym kuchnię naszych południowych sąsiadów, gdybym do dyspozycji miała tylko dwa słowa. Cale szczęście, mam ich w zanadrzu trochę więcej, zacznijmy więc od początku.
Kuchnia słowacka, oprócz dań właściwych tylko dla niej, charakteryzuje się wieloma podobieństwami do kuchni sąsiadujących z nią narodów. Tradycja kuchni węgierskiej sprawiła, że dania serwowane na Słowacji są pikantne. Nie zdziwcie się, gdy w restauracji kelner zaproponuje Wam leczo, gulasz czy pochodzące z  „nadbalatońskiego” kraju nabijane papryczkami wędliny. Skosztujcie zachowując umiar w jedzeniu  i mając na względzie fakt, że to dopiero rozgrzewka. Na prawdziwie słowacką kuchnię przyjdzie pora za chwilę.

Większość Polaków myśli, że typowo słowackim daniem są knedliczki. Błąd! Serwowane jako dodatek do mięsnych dań knedliczki, podobnie zresztą jak smażony karp to towar eksportowy, którego ojczyzną są pobliskie Czechy. Od Ukraińców i Rosjan pochodzą natomiast słowackie pierogi i bliny.

Chociaż opisane wyżej potrawy na pozór nie stanowią tradycyjnej kuchni słowackiej, bez wątpienia stały się jej nierozerwalnym elementem. Przez setki lat ewaluował zarówno sposób  przyrządzania jak i smak tych dań, dzięki temu różnią się znacznie od prekursorów węgierskich, czeskich czy rusińskich. Na próżno szukać w nich smaku znanego z wakacji na Węgrzech czy narciarskiego szaleństwa w Czechach. Teraz smakują Słowacją. I bardzo dobrze.  
Do oryginalnych potraw słowackich należą potrawy z baraniny i dziczyzny, a także liczne dania mączne – wszelkiego rodzaju kluski, oraz knedle z owocami. Musisz spróbować! A jeśli już jadłeś i tęsknisz za smakiem słowackich knedli, przygotuj je według następujących wytycznych.

Składniki:

•    1 kg ziemniaków
•    2 jaja
•    500 g kg mąki
•    1 łyżka masła
•    250 ml szklanki mleka
•    sól
•    nieco oleju

Przygotowanie knedli:

Ziemniaki obieramy, gotujemy do miękkości w lekko osolonej wodzie. Po ostudzeniu przyrządzamy z nich puree, ucierając z masłem i mlekiem. Po ok. 10 minutach dodajemy jaja i mąkę. Ciasto dokładnie wyrabiamy, aż stanie się gładkie.
Dłońmi oprószonymi mąką formujemy niewielkie placuszki o grubości ok. 1 cm.
Gotujemy kilka minut w osolonej wodzie z odrobiną oleju do momentu, aż wypłyną. Delikatnie wybieramy z garnka łyżką cedzakową.

Ogromną popularnością cieszą się na Słowacji wariacje na temat dobrze nam znanej kiszonej kapusty.
Musicie ponadto wiedzieć, że bardzo lubiane są zupy, szczególnie kapustnica (kapuśniak), vývar z kurčiat (rosół z drobiu) będzie kojarzył nam się z niedzielnym obiadem, a cesnakova polievka (zupa czosnkowa), jest idealna na zatoki.

Tej ostatniej nie polecamy przed randką. Lepiej wtedy postawić na coś równie pysznego, bardzo słowackiego i kalorycznego (aby nabrać energii na ewentualne wieczorne tańce). Idealne będą bryndzove haluški – kluski ziemniaczane polane sosem serowym i okraszone skwarkami. Moja babcia gotowała podobnie. Miło znowu poczuć ten smak…

Składniki:

•    750g ziemniaków
•    300g mąki pszennej
•    400g bryndzy
•    100g wędzonej słoniny
•    1 jajo
•    sól

Przygotowanie Haluszków:

Ziemniaki zetrzeć. Dodać mąkę, jajko i sól. Wyrobić gęste ciasto oddzielające się od misy. W osolonej wodzie ugotować haluszki. W tym celu ciasto wrzuca się do wrzątku przez specjalną tarkę z dużymi otworami. Gotować jakieś 5 min. Słoninę pokroić w drobną kostkę. Stopić. Haluszki odcedzić. Wymieszać z rozdrobnioną bryndzą, dodać trochę tłuszczu ze stopionej słoniny. Rozdzielić na talerze polać resztą smalcu, posypać skwarkami. Ot, i pyszne haluszki.

Jak widzicie, bryndza cieszy się dużym uznaniem, zarówno wśród polskich turystów, jak i rodowitych Słowaków. Oprócz haluszków wędzonym serem owczym nadziewane są na przykład  pirohy (pierogi). Dla tych, którzy wolą bryndzę w wersji saute - oravskie korbáčiky, które w smaku przywodzą na myśl zakopiański oscypek, w wyglądzie przypominają zaś włoski makaron spaghetti.  
Pomimo popularności wyrobów serowych, Słowacja nie jest rajem dla wegetarian. Nawet jeżeli potrawa figuruje pod nazwą bezmäsité jedlá (dania bezmięsne), nie znaczy to, że nie zawiera mięsa, a jedynie jest go znacznie mniej niż zwykle. Potrawę tę robi się w niezwykle prosty sposób. Specjalny rodzaj żółtego sera smaży się  w panierce na głębokim tłuszczu, a danie to podaje się z frytkami i sosem tatarskim.  Bez wątpienia jest to najpopularniejsza potrawa zamawiana przez Polaków w słonecznej Słowacji.  
Miłośnicy słodkości nie będą rozczarowani. Słowacy specjalizują się w serwowaniu świetnych naleśników, szczególnie z dżemem (s lekvarom), z lodami i czekoladowym sosem (so zmrzlinou a cokoladou), serem i rodzynkami (s tvarohom a hrozienkami), z orzechami, sosem czekoladowym i śmietaną (s orechami, cokoladou a slahackou). Ulubiony deser najmłodszych turystów to zwykle makaron z makiem, topionym masłem i cukrem. I tutaj je się strudle, najczęściej z jabłkami oraz różne ciastka i torty (z serem, owocami, miodem), lody, sałatki owocowe i kompoty.